Blockchain là gì? Cách thức hoạt động, và ưu nhược điểm của blockchain?

TỔNG QUAN VỀ BLOCKCHAIN

Blockchain là gì?

Blockchain (Chuỗi khối) là một sổ cái kỹ thuật số được phân chia dữ liệu trong một mạng, sổ cái được chia sẻ cho những người tham gia vào mạng lưới. Như vậy trong toàn bộ hệ thống không phải chỉ có một vị trí duy nhất, một tài liệu có thể làm căn cứ đáng tin (authority) duy nhất, vì những lần sao chép cùng một phiên bản sổ cái được đặt ở nhiều nơi.

Tất cả các bản sao này được cập nhật khi dữ liệu hoặc giao dịch mới được ghi vào blockchain thông qua sự đồng thuận của tất cả mọi người tham gia. Người đào có trách nhiệm phê duyệt các giao dịch và giám sát mạng bằng cách giải quyết các công thức phức tạp với sự trợ giúp của máy tính, là một hệ thống ngang hàng P2P, loại bỏ tất cả mọi khâu trung gian, làm tăng cường an ninh, minh bạch và sự ổn định cũng như giảm thiểu chi phí và lỗi do con người gây ra.

Bằng cách cho phép phân phối các thông tin kỹ thuật số nhưng không được sao chép, công nghệ blockchain đã tạo ra xương sống cho một loại hình Internet mới.

 "Blockchain là một sổ cái kỹ thuật số không thể bị phá hỏng của các giao dịch kinh tế, có thể được lập trình để ghi lại không chỉ những giao dịch tài chính mà có thể ghi lại tất cả mọi thứ có giá trị" trong cuốn sách Blockchain Revolution (2016), Don & Alex Tapscott đã nhận định.

Ai phát minh ra blockchain?

Công nghệ Blockchain xuất hiện vào năm 1991 bởi Stuart Haber và W. Scott Stornetta, hai nhà toán học muốn phát triển một hệ thống mà timestamp trên tài liệu không thể bị giả mạo. Vào cuối những năm 1990, Cypherpunk Nick Szabo đã đề xuất sử dụng blockchain để đảm bảo hệ thống thanh toán kỹ thuật số, được gọi là bit gold (chưa bao giờ được triển khai).

Có bao nhiêu blockchain?

 Tính đến thời điểm hiện tại theo dữ liệu trên Coinmarketcap, có hơn 1,8 triệu loại tiền điện tử đang hoạt động dựa trên blockchain, cùng hàng trăm blockchain không phải tiền điện tử khác.

 Cách thức hoạt động của Blockchain

1. Nguyên lý mã hóa

Như đã đề cập ở trên, Blockchain được duy trì bởi hệ thống hàng ngang được kết nối với nhau, do đó nó sẽ có một số điểm khác biệt:

• Nếu như trong hệ thống ngân hàng chúng ta chỉ biết được số dư và các giao dịch của tài khoản cá nhân của mình nhưng đối với Blockchain bạn có thể xem toàn bộ các giao dịch của tất cả mọi người.
• Mạng lướng Bitcoin là mạng lưới phân tán do đó không cần đến bên trung gian thứ ba để xử lý giao dịch.
• Hệ thống Blockchain được thiết kế thông qua các hàm được mã hóa toán học đặc biệt.

Để có thể thực hiện một giao dịch trên Blockchain, bạn cần có một phần mềm cho phép trao đổi và lưu trữ đồng Bitcoin gọi tắt là ví điện tử. Ví điện tử này được bảo vệ bằng phương pháp mã hóa đặc biệt với một cặp khóa bảo mật duy nhất là khóa riêng tư (Private) và khóa công khai (Public).

Khi thông điệp được mã hóa bằng khóa công khai cụ thể thì chủ sở hữu khóa riêng tư là một cặp của khóa công khai này mới có khả năng giải mã và đọc nội dung của thông điệp.

Khi mã hóa một giao dịch bằng khóa riêng tư đồng nghĩa với việc bạn đang tạo ra cho mình một chữ ký điện tử để các máy tính trong mạng lưới Blockchain kiểm tra chủ thế và tính xác thực của giao dịch. khi một kí tự đơn trong giao dịch thay đổi thì chữ ký điện tử sẽ được thay đổi theo, vì vậy hacker khó có thể thay đổi giao dịch hay thay đổi số lượng Bitcoin muốn gửi.

2. Quy tắc của sổ cái

 Mỗi nút trên Blockchain đều lưu trữ một bản sao của cuốn sổ kế toán, do đó mỗi nút đều thống kê được số dư của bạn là bao nhiêu. Hệ thống Blockchain chỉ ghi lại các giao dịch được yêu cầu chứ không theo dõi số dư của bạn.

Để tra cứu số dư trên ví điện tử của mình thì bạn cần xác nhận tất cả các giao dịch diễn ra trên mạng lưới có liên quan đến ví điện tử của bạn.

Việc xác minh số dư trong tài khoản của bạn được thực hiện dựa trên các liên kết giao dịch được thực hiện trước đó. Các liên kết này là các giá trị đầu vào, còn các nút trong liên kết sẽ xác minh số tiền của các giao dịch.

Trên thực tế, các nút sẽ kiểm tra tất cả các giao dịch trước đó có liên quan đến ví điện tử của bạn để gửi Bitcoin thông qua các tham chiếu lịch sử giao dịch. Một bản ghi sẽ lưu trữ số Bitcoin chưa được sử dụng và được các nút mạng lưu trữ giúp làm cải thiện tốc độ quá trình xác minh. Nhờ đó, các ví điện tử sẽ tránh được tình trạng chi tiêu đúp.

Mã nguồn sử dụng trên mạng lưới Bitcoin là mã nguồn mở đồng nghĩa với việc bất kỳ ai có máy tính kết nối internet đều có thể tham gia vào hệ thống và thực hiện giao dịch.

Có một điểm cần lưu ý là bạn phải lưu trữ mật khẩu và khóa riêng tư của mình một cách cẩn thận vì sẽ không có một bộ phận nào có thể giúp bạn khôi phục lại mật khẩu ví điện tử khi bị mất hoặc quên.

3. Nguyên lý tạo khối

Các giao dịch sau khi được gửi lên hệ thống mạng lưới Blockchain sẽ được nhóm vào các khối và các giao giao dịch trong cùng 1 khối hay block xảy ra trong cùng một thời điểm.

Mỗi một nút có thể nhóm các giao dịch với nhau thành một khối và gửi nó lên mạng lưới như một hàm ý cho các khối tiếp theo được gắn thêm vào sau đó.

Để được thêm bởi Blockchain thì mỗi khối phải chứa một đoạn mã đóng vai trò như mật mã cho một vấn đề toán học phức tạp được tạo ra bởi một hàm mã hóa băm không thể đảo ngược.

Cách duy nhất để giải bài toán này là đoán các con số ngẫu nhiên. Điều này đồng nghĩa với việc một máy tính phải hoạt động khoảng 1 năm với một cấu hình cơ bản để có thể đoán chính xác đáp án của bài toán này.

Mạng lưới Blockchain cũng quy định mỗi khối được tạo ra sau khoảng thời gian là 10 phút/lần vì trong mạng lưới đó luôn số số lượng lớn các máy tính tham gia vào việc đoán dãy số này. Nút nào giải quyết được vấn đề toán học như vậy sẽ được quyền gắn một khối tiếp theo lên chuỗi và gửi nó tới toàn bộ mạng lưới.

Do xác suất xây dựng các khối cùng một lúc là vô cùng thấp nên hầu như sẽ không có trường hợp nhiều khối cùng được giải quyết 1 lúc và nhiều lần tạo ra các khối nối đuôi khác nhau. Chính vì vậy, toàn bộ chuối các khối sẽ được ổn định và hợp nhất khi các nút đều đồng thuận.

BITCOIN LÀ GÌ?

Bitcoin (ký hiệu: BTC, XBT) thường được ghi nhận là tiền điện tử đầu tiên trên thế giới và được định nghĩa tốt nhất là một loại tiền kỹ thuật số chỉ tồn tại dưới dạng điện tử. Được phát minh bởi Satoshi Nakamoto dưới dạng phần mềm mã nguồn mở từ năm 2009. Bitcoin có thể được trao đổi trực tiếp bằng thiết bị kết nối Internet mà không cần thông qua một tổ chức tài chính trung gian nào.

 Bitcoin có nghĩa là những thứ khác nhau với những người khác nhau. Đối với một số người, đó là một tương lai của tiền tệ tự do di chuyển đến bất kỳ ngân hàng trung ương nào. Đối với những người khác, nó là một thực thể kỹ thuật số thuần túy có giá trị nghi vấn và nguồn gốc đáng ngờ. Nhiều người còn gọi Bitcoin với cái tên thân mật là vàng kỹ thuật số.

Xác minh số dư này được thực hiện nhờ liên kết đến các giao dịch trước đó. Để gửi 10 Bitcoin cho John, Mary phải tạo yêu cầu giao dịch bao gồm các liên kết tới các giao dịch đến (số tiền nhận được) trước đó có tổng số dư bằng hoặc vượt quá 10 Bitcoin. Các liên kết này được gọi là đầu vào, các nút trong mạng sẽ xác minh rằng tổng số tiền của các giao dịch này bằng hoặc vượt quá 10 Bitcoin và các đầu vào này chưa được chi tiêu. Trên thực tế, mỗi lần bạn tham chiếu các đầu vào trong một giao dịch được xem là không hợp lệ trong bất kỳ giao dịch nào trong tương lai. Tất cả được thực hiện tự động trong ví của Mary và kiểm tra lại bởi các nút mạng Bitcoin, cô ấy chỉ gửi một giao dịch 10 BTC đến ví của John sử dụng khóa công khai của anh ấy.

Bitcoin khác gì với Blockchain?

 Blockchain là cho phép thông tin kỹ thuật số được ghi lại và phân phối, nhưng không thể chỉnh sửa. Công nghệ blockchain được vạch ra lần đầu tiên vào năm 1991 bởi Stuart Haber và W. Scott Stornetta, hai nhà nghiên cứu muốn triển khai một hệ thống mà timestamp tài liệu không thể bị giả mạo. Nhưng phải đến gần hai thập kỷ sau, với sự ra mắt của Bitcoin vào tháng 1 năm 2009, blockchain mới có ứng dụng trong thế giới thực đầu tiên.

Giao thức Bitcoin được xây dựng trên một blockchain. Trong một bài nghiên cứu giới thiệu về tiền kỹ thuật số, người tạo ra biệt danh Bitcoin, Satoshi Nakamoto, đã gọi nó là “một hệ thống tiền điện tử mới hoàn toàn ngang hàng, không có bên thứ ba đáng tin cậy nào tham gia”.

Điều quan trọng cần hiểu ở đây là Bitcoin chỉ sử dụng blockchain như một phương tiện để ghi lại sổ cái thanh toán một cách minh bạch, nhưng về lý thuyết, blockchain có thể được sử dụng để ghi lại bất kỳ số lượng điểm dữ liệu nào. Như đã thảo luận ở trên, điều này có thể ở dạng giao dịch, phiếu trong một cuộc bình bầu, kiểm kê sản phẩm, danh tính tiểu bang, giấy chứng nhận nhà, v.v...

Hiện tại, có rất nhiều dự án dựa trên blockchain đang tìm cách triển khai blockchain theo những cách giúp ích cho xã hội ngoài việc ghi lại các giao dịch. Một ví dụ điển hình là blockchain được sử dụng như một cách để bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử dân chủ. Bản chất của tính bất biến trong blockchain có nghĩa là việc bỏ phiếu gian lận sẽ trở nên khó xảy ra hơn rất nhiều.

Ví dụ, hệ thống bỏ phiếu có thể hoạt động sao cho mỗi công dân của một quốc gia sẽ được phát hành một loại tiền điện tử hoặc token duy nhất. Sau đó, mỗi ứng cử viên sẽ được cung cấp một địa chỉ ví cụ thể và những người bỏ phiếu sẽ gửi token hoặc tiền điện tử của mình đến bất kỳ địa chỉ ứng cử viên nào mà họ muốn bỏ phiếu. Bản chất minh bạch và có thể truy nguyên của blockchain sẽ loại bỏ nhu cầu kiểm phiếu mà con người phải thực hiện cũng như khả năng những kẻ xấu giả mạo phiếu thực.

Sự khác nhau giữa Blockchain và Ngân hàng

Bảo mật của Blockchain

Công nghệ blockchain giải quyết các vấn đề về bảo mật, các block (khối) mới luôn được lưu trữ tuyến tính và theo thứ tự thời gian, chúng luôn được thêm vào “phần cuối” của blockchain. Nếu nhìn vào blockchain của Bitcoin, bạn sẽ thấy rằng mỗi block có một vị trí trên chuỗi, được gọi là “chiều cao”. Tính đến tháng 11 năm 2020, cho đến nay chiều cao của block đã đạt 656.197.

Sau khi một block đã được thêm vào cuối blockchain, rất khó để quay lại và thay đổi nội dung của block, trừ khi được đa số đồng thuận. Đó là bởi vì mỗi block chứa hàm hash riêng của nó, cùng với hàm hash của block trước nó, cũng như timestamp (dấu thời gian) đã đề cập trước đó. Hash code được tạo ra bởi một hàm toán học biến thông tin kỹ thuật số thành một chuỗi số và chữ cái. Nếu thông tin đó được chỉnh sửa theo bất kỳ cách nào, hash code cũng sẽ thay đổi.

 Giả sử một tin tặc muốn thay đổi blockchain và đánh cắp Bitcoin từ những người khác. Nếu chúng thay đổi bản sao duy nhất của mình, bản sao đó sẽ không còn khớp với bản sao của người khác nữa. Khi mọi người khác tham chiếu chéo các bản sao của họ với nhau, họ sẽ thấy bản sao này khác biệt và phiên bản chuỗi của hacker đó sẽ bị loại bỏ vì được coi là bất hợp pháp.

Nếu muốn hack thành công, hacker phải đồng thời kiểm soát và thay đổi 51% các bản sao của blockchain để bản sao mới trở thành bản sao chính. Một cuộc tấn công như vậy cũng sẽ yêu cầu một lượng lớn tiền và tài nguyên vì sẽ cần phải thực hiện lại tất cả các block vì giờ đây, chúng có các timestamp và hash code khác nhau.

Do quy mô của mạng Bitcoin và tốc độ phát triển của nó, chi phí bỏ ra để đạt được kết quả như vậy có lẽ không đáng. Điều này không chỉ cực kỳ tốn kém mà còn có thể không mang lại kết quả. Làm một điều như vậy rất vô nghĩa, vì các thành viên mạng sẽ thấy được những thay đổi lớn đối với blockchain, sau đó sẽ chuyển sang phiên bản mới của chuỗi để không bị ảnh hưởng.

Điều này sẽ khiến phiên bản Bitcoin bị tấn công giảm mạnh về giá trị, khiến cuộc tấn công cuối cùng trở nên vô nghĩa, vì kẻ xấu chỉ giành được quyền kiểm soát một tài sản vô giá trị. Điều tương tự cũng sẽ xảy ra nếu kẻ xấu tấn công fork (một chuỗi thay thế mới được tạo ra khi các bên tham gia không thống nhất quan điểm về trạng thái tương lai của blockchain) mới của Bitcoin. Nó được xây dựng theo cách này để khuyến khích việc tham gia vào mạng về mặt kinh tế nhiều hơn là tìm cách tấn công.

Những đặc điểm chính của BlockChain

Một cơ sở dữ liệu phân tán

Hãy tưởng tượng một bảng tính được nhân đôi hàng ngàn lần thông qua mạng lưới máy tính, mạng lưới này được thiết kế để cập nhật thường xuyên bảng tính đó là bạn đã có thể hiểu được cơ bản về blockchain.

Thông tin được tổ chức trên một blockchain tồn tại dưới dạng cơ sở dữ liệu được chia sẻ và hòa hợp liên tục. Đây là cách để sử dụng mạng với những lợi ích rõ ràng. Cơ sở dữ liệu blockchain không được lưu trữ ở duy nhất một vị trí nào, nghĩa là các bản ghi được lưu trữ một cách công khai, dễ kiểm chứng. Không có một phiên bản tập trung nào của cơ sở dữ liệu này tồn tại, nên hacker cũng chẳng có cơ hội nào để tấn công nó. Blockchain được lưu trữ bởi hàng triệu máy tính cùng lúc, dữ liệu của nó có thể truy cập bởi bất cứ ai trên Internet.

Giống Google Docs

Cách chia sẻ tài liệu thông thường khi cộng tác là gửi tài liệu Microsoft Word cho một người khác qua email và yêu cầu họ sửa nó. Vấn đề trong trường hợp này là bạn cần phải đợi cho đến khi nhận được một bản sao lưu được gửi trở lại thì mới có thể xem hoặc thực hiện những thay đổi khác, vì đã bị khóa quyền chỉnh sửa cho đến khi người cộng tác của bạn hoàn tất việc chỉnh sửa. Đó là cách cơ sở dữ liệu hiện tại đang hoạt động. Hai chủ sở hữu không thể cùng chỉnh sửa một bản ghi cùng một lúc. Đó là cách các ngân hàng duy trì số dư và số chuyển khoản, họ nhanh chóng khóa quyền truy cập (hoặc giảm số dư) trong khi thực hiện chuyển khoản, rồi sau đó cập nhật tài khoản và mở lại quyền truy cập (hoặc cập nhật lại). Với Google Docs thì khác, cả hai bên đều có quyền truy cập đồng thời vào cùng một tài liệu và phiên bản duy nhất của tài liệu đó luôn hiển thị cho cả hai. Nó giống như sổ cái được chia sẻ, nhưng nó là một tài liệu được chia sẻ. Phần phân tán chỉ hoạt động khi chia sẻ liên quan đến một số người.

Lược dịch từ ý kiến của William Mougayar, cố vấn liên doanh, nhà kinh doanh 4x, nhà tiếp thị, chuyên gia chiến lược và chuyên gia blockchain.

Tính bền vững 

Công nghệ blockchain giống như Internet vì nó có một sức mạnh được tích hợp sẵn. Bằng cách lưu trữ những khối thông tin giống nhau trên mạng lưới của mình, blockchain không thể:

• Bị kiểm soát bởi bất kỳ một thực thể nào
• Không có điểm thiếu sót, lỗi duy nhất nào.

Bitcoin được phát hành vào năm 2008, kể từ đó, blockchain Bitcoin được vận hành, hoạt động mà không có sự gián đoạn đáng kể nào. Đến này, bất kỳ vấn đề nào liên quan đến Bitcoin là do hack hoặc quản lý kém. Nói cách khác, những vấn đề này đến từ ý định xấu và lỗi của con người, không phải là những sai sót tự thân của Bitcoin.

Internet đã chứng minh được độ bền trong gần 30 năm. Đây là bản ghi theo dõi tốt cho công nghệ blockchain khi nó tiếp tục được phát triển.

Minh bạch và không thể bị phá vỡ

 Blockchain tồn tại trong trạng thái của sự thỏa thuận, tự động kiểm tra 10 phút một lần. Một loại hệ sinh thái tự kiểm soát giá trị kỹ thuật số, mạng lưới sẽ điều hòa mọi giao dịch xảy ra trong khoảng 10 phút. Mỗi nhóm giao dịch này được gọi là khối. Hai đặc tính quan trong được rút ra từ đây:

• Minh bạch: Dữ liệu được nhúng trong mạng như một khối, công khai.
• Nó không bị thể bị hỏng: Khi thay đổi bất kỳ đơn vị thông tin nào trên blockchain có nghĩa là sử dụng một lượng lớn máy tính để ghi đè lên toàn bộ mạng.

Một mạng lưới các nút

Một mạng lưới các nút tính toán tạo thành blockchain. Nút ở đây là máy tính được kết nối với mạng blockchain, sử dụng client để thực hiện nhiệm vụ xác nhận và chuyển tiếp các giao dịch. Nút sẽ nhận được một bản sao của blockchain, được tải tự động khi tham gia mạng lưới blockchain.

Các nút này cùng nhau tạo ra một mạng lưới cấp 2 mạnh mẽ, một góc nhìn hoàn toàn khác về cách mà Internet có thể hoạt động. Mỗi nút là một "quản trị viên" của mạng blockchain và tự động tham gia vào mạng, động lực cho việc tham gia này chính là cơ hội giành được Bitcoin.

Nút còn được gọi là đào Bitcoin, nhưng thuật ngữ này có chút nhầm lẫn. Trong thực tế, mỗi người đang cạnh tranh để giành Bitcoin bằng cách giải quyết những câu đố. Bitcoin là "lẽ sống" của blockchain ngay từ khi nó được hình thành. Bitcoin mới chỉ được công nhận như một phần rất nhỏ trong số những tiềm năng của công nghệ blockchain.

Ý tưởng về phân quyền

 Blockchain là một công nghệ được phân quyền bất cứ điều gì xảy ra trên đó đều là chức năng của mạng. Một số gợi ý quan trọng bắt nguồn từ điều này, nhờ tạo ra cách mới để xác nhận giao dịch mà những khía cạnh của thương mại truyền thống có thể trở nên không cần thiết. Ví dụ như những giao dịch trên thị trường chứng khoán có thể thực hiện cùng lúc trên blockchain, hoặc có thể lưu trữ tài liệu giống như sổ đỏ, hoàn toàn công khai. Và sự phân quyền đã trở thành hiện thực.

Mạng máy tính toàn cầu sử dụng công nghệ blockchain để cùng quản lý cơ sở dữ liệu, ghi lại các giao dịch của Bitcoin. Tức là, Bitcoin được quản lý bởi mạng của nó và không một ai là trung tâm cả. Phân quyền có nghĩa là mạng lưới hoạt động dựa trên cơ sở người dùng hay P2P. Các hình thức hợp tác tập thể có thể thực hiện chỉ mới bắt đầu được nghiên cứu.

Tăng cường bảo mật

Nhờ lưu trữ dữ liệu trên mạng của mình, blockchain loại bỏ những rủi ro đi kèm với dữ liệu được tổ chức tập trung. Mạng của nó không có những điểm dễ bị tổn thương. Trong khi đó, vấn đề bảo mật trên Internet thì ngày càng trở nên phức tạp. Chúng ta đều dựa vào hệ thống username/password để bảo vệ danh tính và tài sản của mình trên mạng, nhưng hệ thống này vẫn có nhiều khả năng bị phá vỡ. Phương pháp bảo mật của blockchain sử dụng công nghệ mã hóa với cặp khóa public/private. Khóa public (một chuỗi dài các số ngẫu nhiên) là địa chỉ của người dùng trên blockchain. Bitcoin gửi qua mạng sẽ được ghi nhận thuộc về địa chỉ đó. Khóa private giống như mật khẩu, cho phép chủ sở hữu truy cập vào Bitcoin hoặc các tài sản kỹ thuật số khác. Lưu trữ dữ liệu trên blockchain và nó sẽ không bị hư hỏng. Điều này là sự thật, mặc dù bảo vệ tài sản kỹ thuật số của bạn sẽ yêu cầu bảo mật khóa private bằng cách in ra, tạo ví kỹ thuật số để đựng giống như ví đựng tiền giấy.

Sự khác biệt giữa blockchain private và blockchain public là gì?

Blockchain public, còn được gọi là blockchain mở hoặc blockchain không cần cho phép truy cập, là nơi mà bất kỳ ai cũng có thể tham gia mạng một cách tự do và thiết lập một node. Do tính chất mở của nó, các blockchain này phải được bảo mật bằng mật mã và một hệ thống đồng thuận như PoW (Proof of Work).

 Blockchain private hoặc blockchain cần cấp phép truy cập yêu cầu mỗi node phải được phê duyệt trước khi tham gia. Bởi vì các node được coi là đáng tin cậy, nên các lớp bảo mật không cần phải quá mạnh mẽ.

Blockchain có thể dùng ở đâu?

Theo  "What is Blockchain Technology? A Step-by-Step Guide For Beginners" trên blockgeeks.com, gồm những nội dung sau:

Hợp đồng thông minh

Các sổ cái được phân chia cho phép mã hóa các hợp đồng đơn giản, sẽ được thực thi khi những điều kiện nhất định được thỏa mãn. Ethereum là một dự án blockchain mã nguồn mở, được xây dựng đặc biệt để đáp ứng yêu cầu này. Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu phát triển, Ethereum có tiềm năng để tận dụng lợi thế của blockchain trên một quy mô lớn hơn như thế rất nhiều.

Ở cấp độ phát triển hiện tại của công nghệ, hợp đồng thông minh có thể được lập trình để thực hiện những chức năng đơn giản. Ví dụ, một giao dịch phát sinh có thể được thanh toán khi công cụ tài chính đáp ứng một số tiêu chuẩn, với việc sử dụng công nghệ blockchain và Bitcoin cho phép thanh toán tự động, không cần sự tham gia của con người hay bên trung gian làm chứng.

Kinh tế chia sẻ

 Bằng cách cho phép thanh toán ngang hàng, blockchain mở ra một cánh cửa mới để tạo sự tương tác trực tiếp giữa các bên, kết quả sẽ dẫn tới kinh tế chia sẻ được thực sự phân quyền.

Ví dụ, OpenBazaar sử dụng blockchain để tạo eBay ngang hàng. Tải ứng dụng về máy tính, bạn có thể giao dịch với nhà cung cấp OpenBazaar mà không phải trả lệ phí giao dịch. Phong cách "không có quy tắc" của giao thức nghĩa là danh tiếng cá nhân trong tương tác kinh doanh còn quan trọng hơn cả bản thân tương tác đó trên eBay.

Mở rộng thị trường gọi vốn

Năm 2016, đã có một minh chứng cho điều này. DAO (Decentralized Autonomous Organization), dựa trên Ethereum, đã gây vốn được 200 triệu USD chỉ trong vòng 2 tháng. Những người tham gia mua DAO được vote trên một hợp đồng thông minh về đầu tư mạo hiểm (quyền vote dựa trên số DAO họ đang nắm giữ). Số tiền mà dự án thu được đã chứng minh, dự án được đưa ra không cần thẩm định rủi ro. Như vậy, có thể thấy rằng, blockchain có tiềm năng để mở ra một mô hình mới cho hợp tác kinh tế.

Quản trị

Bằng cách tạo ra những kết quả minh bạch và có thể truy cập công khai, công nghệ cơ sở dữ liệu phân tán có thể mang lại sự minh bạch đầy đủ cho cuộc bầu cử hay bất cứ hình thức thăm dò nào khác. Những hợp đồng thông minh dựa trên Ethereum sẽ giúp tự động hóa toàn bộ quá trình.

Ứng dụng như Boardroom, cho phép tổ chức ra quyết định trên blockchain, nhờ đó giúp quá trình quản trị công ty trở nên minh bạch, kiểm chứng được tài sản số, sự công bằng hay những thông tin nội bộ.

Kiểm tra chuỗi cung ứng

Người tiêu dùng ngày càng muốn biết rằng có bao nhiêu phần trăm sự thật trong những tuyên bố về tiêu chuẩn sản phẩm của các công ty. Blockchain cung cấp cách thức xác nhận dễ dàng rằng những sản phẩm chúng ta mua là chính hãng. Tính minh bạch đi kèm với dấu thời gian dựa trên blockchain của ngày tháng, vị trí.

Lưu trữ file

Việc lưu trữ phân quyền trên Internet mang lại những lợi ích rõ rệt. Phân phối dữ liệu trong toàn mạng giúp bảo về các file không bị tấn công hoặc bị mất.

Inter Planetary File System (IPFS) giúp dễ dàng khái niệm hóa cách thức một trang web phân tán có thể hoạt động. Tương tự như cách bittorrent di chuyển dữ liệu trên Internet, IPFS sẽ loại bỏ nhu cầu về các mối quan hệ giữa máy chủ, máy khách. Một mạng Internet được tạo thành từ những trang web phân tán hoàn toàn có khả năng tăng tốc độ truyền file và thời gian stream. Sự cải tiến này không chỉ thuận tiện mà còn là một nâng cấp cần thiết cho những hệ thống phân phối nội dung trên web hiện đang quá tải.

Dự đoán thị trường

Sự chính xác của một sự kiện sẽ cao hơn khi có càng nhiều dự đoán về xác suất của sự kiện đó, điều này đã được chứng minh. Những sai lệch chưa được khảo sát có thể dẫn đến những phán đoán sai lầm. Việc lấy ý kiến trung bình từ những dự đoán sẽ giúp triệt tiêu bớt những sai lệch đó. Đã có những ứng dụng đầu tiên áp dụng blockchain trong việc dự đoán thị trường. 

Bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ

Như bạn đã biết, thông tin kỹ thuật số có thể bị sao chép vô hạn và phân phối rộng rãi nhờ Internet. Điều này đã giúp người dùng web trên toàn cầu có một mỏ vàng nội dung miễn phí. Tuy nhiên, chủ sở hữu bản quyền thì không may mắn như vậy, họ mất quyền kiểm soát sở hữu trí tuệ và số tiền lẽ ra phải thuộc về họ từ quyền đó. Hợp đồng thông minh có thể bảo vệ bản quyền và tự động hóa việc bán các tác phẩm trực tuyến, loại bỏ nguy cơ sao chép, phân phối lại.

Internet of Things (IoT)

Nếu chưa biết về Internet of Things, bạn đọc tại đây nhé (Internet of Things - IoT hay Mạng lưới vạn vật kết nối là gì?). Hiểu nôm na, IoT là việc quản lý mạng lưới kiểm soát của một số loại thiết bị điện tử, ví dụ như nhiệt độ không khí trong nhà kho. Hợp đồng thông minh có thể tự động hóa việc quản lý hệ thống này từ xa. Một sự kết hợp của phần mềm, cảm biến và mạng sẽ tạo điều kiện trao đổi dữ liệu giữa các đối tượng và cơ chế vận hành. Kết quả làm tăng hiệu quả làm việc của hệ thống và cắt giảm chi phí theo dõi.

Các nhà sản xuất lớn nhất trong lĩnh vực sản xuất, công nghệ và viễn thông đều đang tranh giành ngôi vị thống trị của IoT. Hãy nghĩ đến Samsung, IBM, AT&T. Việc mở rộng cơ sở hạ tầng hiện có được kiểm soát bởi con người bằng ứng dụng IoT sẽ thực hiện nhiệm vụ từ dự đoán các bộ phận cơ khí đến thống kê dữ liệu và quản lý hệ thống tự động trên quy mô lớn.

Quản lý danh tính

Nhu cầu xác thực danh tính trên web ngày càng trở nên bức thiết, nhất là đối với những giao dịch tài chính trực tuyến. Những giải pháp hiện có để phục vụ nhu cầu này chưa thực sự hoàn hảo. Với blockchain, chúng ta sẽ có những phương pháp nâng cao để chứng minh mình là ai, cùng với khả năng số hóa tài liệu cá nhân. Như trên đã nói, trong nền kinh tế chia sẻ hay các giao dịch kinh doanh, một danh tính tốt là vô cùng quan trọng.

Phát triển các tiêu chuẩn nhận diện kỹ thuật số là một quá trình rất phức tạp. Bên cạnh các thách thức về kỹ thuật, một giải pháp nhận diện trực tuyến phổ quát đòi hỏi sự hợp tác giữa các cá nhân và chính phủ. Thêm vào đó là cần phải điều hướng hệ thống pháp luật ở các quốc gia khác nhau và vấn đề trở nên khó khăn theo cấp số nhân. Thương mại điện tử trên Internet hiện tại dựa trên chứng nhận SSL (khóa màu xanh lá cây nhỏ trên trình duyệt) cho những giao dịch bảo mật trên web. Nếu blockchain được áp dụng thì mọi việc sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.

AML và KYC

Blockchain có tiềm năng mạnh mẽ trong vấn đề Anti-money laundering (AML) - chống rửa tiền và know your customer (KYC) - biết khách hàng của bạn. Hiện tại, các tổ chức tài chính phải thực hiện quy trình nhiều bước, đòi hỏi nhiều lao động để tìm kiếm khách hàng mới. Chi phí cho KYC có thể giảm xuống thông qua việc xác minh khách hàng đồng thời nâng cao hiệu quả giám sát và phân tích.

Polycoin, một startup có AML và KYC, liên quan đến việc phân tích các giao dịch. Những giao dịch được xác định là đáng ngờ được chuyển tiếp tới các bộ phận liên quan. Tradle, một startup khác đang phát triển ứng dụng có tên Trust in Motion (TiM). Được mô tả như "Instagram cho KYC", TiM cho phép khách hàng chụp ảnh nhanh các tài liệu chính (hộ chiếu, hóa đơn điện nước, v.v...). Sau khi được ngân hàng xác minh, dữ liệu này sẽ được lưu trữ như mật mã trên blockchain.

Giao dịch chứng khoán

Khả năng của blockchain trong thị trường chứng khoán đang được kiểm tra mạnh mẽ. Khi thực hiện ngang hàng, xác nhận giao dịch trở nên gần như tức thời. Nhờ vậy, những khâu trung gian như kiểm toán viên, người lưu ký,... có thể được loại bỏ.

Hệ thống lưới vi mô lân cận (Neighbourhood Microgrid)

Công nghệ blockchain cho phép mua và bán năng lượng tái tạo, được tạo ra bởi các lưới vi mô lân cận. Khi các tấm pin mặt trời làm cho năng lượng dư thừa, những hợp đồng thông minh dựa trên Ethereum sẽ tự động phân phối lại nó.

Những bất lợi khi sử dụng Blockchain

Blockchain không phải là một phép màu hay toàn là những điều quyến rũ, nó cũng có những trở ngại nhất định mà trong tương lai gần chúng ta cần phải khắc phục. Những quảng cáo hoặc lời thổi phồng xung quanh blockchain có thể khiến nhiều người mù quáng, không nhận ra sự thật rất rõ ràng rằng, blockchain tồn tại những bất lợi khi sử dụng khiến các ngành công nghiệp phải tìm cách giảm thiểu nó trước khi có thể áp dụng trên quy mô lớn.

Tốn tài nguyên điện

 Mỗi blockchain đã sao chép chính mình đến mọi nút trên blockchain nên đã tạo ra một số lượng lớn những sự dư thừa. Mỗi lần giao dịch Bitcoin được thực hiện, nó được xác nhận nhiều lần vì có nhiều nút trên mạng. Quy trình này sử dụng rất nhiều điện. Các blockchain tư nhân có thể không bị ảnh hưởng nhiều vì họ có thể giới hạn các blockchain đến một số ít máy tính. Tuy nhiên, nếu là ngân hàng, phải xử lý hàng nghìn giao dịch mỗi phút trên toàn cầu, thì đây sẽ là vấn đề lớn.

Tốn không gian lưu trữ

 Để vận hành một nút trên blockchain Bitcoin, bạn phải tải xuống 60GB dữ liệu. Sẽ như thế nào nếu dữ liệu là 1 Terabyte? Nếu thị trường Bitcoin phát triển mạnh, sẽ có nhiều blockchain với dung lượng hàng Terabyte xuất hiện trong thực tế. Khi đó, chỉ có các trang trại máy chủ và những người thực sự quan tâm đến việc thương mại hóa tiền kỹ thuật số quy mô lớn, mới có thể vận hành toàn bộ các nút. Điều này sẽ tạo ra một mạng lưới tập trung, vốn được coi là một sự phân quyền kỳ lạ.

Không thể khôi phục khi quên mật khẩu

Giả sử bạn có một chiếc ví trên mạng, bạn bị mất chìa khóa chứng thực để mở ví đó. Không có liên kết để reset mật khẩu, không có hotline hỗ trợ. Bạn mất toàn bộ số tiền trong ví. Không có sự thu hồi. Bạn mất trắng.

Blockchain và Internet

Ngày nay chúng ta có thể phân chia thời đại công nghệ hiện đại thành hai giai đoạn đặc biệt: Trước Internet và sau Internet, đây là cách mà World Wide Web bị phá vỡ. Sự bùng nổ Internet đã làm thay đổi cách chúng ta thực hiện những giao dịch, liên lạc, chia sẻ thông tin, quảng bá kinh doanh, giải trí, nghiên cứu,...

Bạn sẽ nghĩ rằng tất cả mọi thứ chúng ta đang làm bây giờ gần như là phải kết nối Internet. Vâng, nhiều chuyên gia thích suy nghĩ rằng công nghệ blockchain có tiềm năng để tạo ra một cuộc cách mạng giống như Internet đã từng.

Dưới đây là một số khía cạnh của blockchain mà rất giống với Internet vào những năm trước 2000:

• Các chuyên gia đồng ý và hướng chúng ta chú ý đến blockchain, rằng nó có tiềm năng để thay đổi hầu hết mọi thứ.
• Những công ty lớn đang đầu tư vào blockchain và thử nghiệm nó cho những trường hợp sử dụng khác nhau, với những phản hồi rất tích cực về khả năng sử dụng của nó.
• Người ta đầu tư vào hầu hết các dự án liên quan đến blockchain. Ví dụ, Bioptix, một công ty niêm yết trên NASDAQ đã đổi tên thành Riot Blockchain và ngay lập tức giá cổ phiếu đã tăng lên 20%. Ở Anh, một công ty đầu tư đã đổi tên từ On-line Plc thành On-line Blockchain và giá cổ phiếu của nó đã có lúc nhảy lên đến 394%.
• Không có cơ sở hạ tầng blockchain ở cấp độ toàn cầu hay quốc tế, nhưng sự thu hút và số lượng người lao vào thí điểm thì rất lớn.
• Mọi người không thực sự hiểu nó là gì, nhưng họ chắc chắn nó có thể thay đổi cuộc sống của chúng ta.

Tại sao nên chọn Blockchain cho ứng dụng di động React Native?

Công nghệ Blockchain loại bỏ mọi yêu cầu đối với bên thứ ba trong các giao dịch một-một (P2P) của tiền điện tử, NFT, tiền tệ hoặc thậm chí là tin nhắn văn bản.

Vì những lý do sau, bạn có thể muốn áp dụng blockchain cho dự án phát triển ứng dụng di động tiếp theo của mình:

1. Phân cấp và mã nguồn mở

Công nghệ Blockchain đi kèm với giấy phép mã nguồn mở để sử dụng cho mục đích cá nhân hoặc thương mại. Giấy phép mã nguồn mở hoặc khả năng sử dụng miễn phí có nghĩa là bạn không phải bỏ thêm tiền để triển khai công nghệ này.

Blockchain là mục tiêu khó khăn nhất đối với tin tặc vì nó là một mạng phi tập trung. Nếu bạn sử dụng cơ sở dữ liệu thông thường cho các ứng dụng dành cho thiết bị di động, thì dữ liệu ứng dụng là một mục tiêu dễ dàng vì nó có sẵn trên một máy chủ. Nếu bạn phân quyền dữ liệu ứng dụng trong nhiều máy tính mạng, việc đánh cắp dữ liệu là điều không thể xảy ra.

2. Đơn giản để thực hiện

Sổ cái hay blockchain phi tập trung nghe có vẻ giống như một công nghệ phức tạp. Tuy nhiên, nó lại đơn giản hơn các công nghệ mới nổi khác như Internet of Things (IoT).

Hơn nữa, các công ty công nghệ lớn đang tạo ra những liên minh blockchain để thúc đẩy công nghệ này trên toàn cầu. Bạn có thể tìm hiểu thêm về blockchain từ Hyperledger, Enterprise Ethereum Alliance, v.v...

Bạn và nhóm phát triển của mình cũng có thể tham gia các khóa học blockchain ngắn hạn miễn phí hoặc giá cả phải chăng và sẽ cung cấp kiến ​​thức nền tảng cần thiết. Một số nền tảng học trực tuyến đáng tin cậy là Hacker Noon, The Blockchain Academy và Udemy.

3. Thao tác dữ liệu gần bằng không

Trong một mạng blockchain công cộng, hàng nghìn máy tính sẽ xem xét kỹ lưỡng các giao dịch trên mạng. Sau đó, chúng tạo ra các mật mã như hash code để xuất giao dịch và khóa block.

Hầu như không có cách nào để bất kỳ máy tính nào trên mạng có thể sửa đổi sổ cái kỹ thuật số này. Nếu ai đó muốn hack blockchain, họ cần sở hữu ít nhất 51% tổng số máy tính trong mạng - điều này cũng không khả thi. Hơn nữa, có những hệ thống để bảo vệ các blockchain chống lại cuộc tấn công 51% Attack.

4. Dễ dàng xác thực

Mật khẩu dùng một lần và mật khẩu đăng nhập là những vấn đề đau đầu thường gặp đối với mỗi lần truy cập ứng dụng dành cho thiết bị di động. Nhưng với công nghệ blockchain, bạn có thể triển khai danh tính tự chủ (SSI) để giải phóng người dùng khỏi việc ghi nhớ mật khẩu.

Thông tin đăng nhập kỹ thuật số dựa trên SSI sẽ ngay lập tức giúp người dùng dễ dàng truy cập vào ứng dụng. Bạn có thể không cần lo lắng về vấn đề vi phạm dữ liệu trong ứng dụng, vì SSI là một trong những hệ thống xác thực mạnh mẽ để bảo mật dữ liệu.

5. Nhận cập nhật liên tục

Các công ty công nghệ hàng đầu và các nhà phát triển ứng dụng đang áp dụng blockchain cho những ứng dụng của mình. Do đó, công nghệ này sẽ tiếp tục nhận được nhiều bản cập nhật hơn trong tương lai.

Vì công nghệ này là mã nguồn mở, bạn có thể chỉ cần triển khai các bản cập nhật mới nhất trong ứng dụng dành cho thiết bị di động. Việc này giúp tiết kiệm cả thời gian và tiền bạc cho dự án phát triển của bạn.

Tương lai Blockchain

Với nhiều ứng dụng thực tế cho công nghệ này đã được triển khai và khám phá, Blockchain cuối cùng cũng tạo dựng được tên tuổi sau 27 năm, một phần không nhỏ là nhờ Bitcoin và tiền điện tử. Là một từ thông dụng đối với mọi nhà đầu tư trên toàn quốc, Blockchain có nghĩa là giúp cho hoạt động kinh doanh và chính phủ trở nên chính xác, hiệu quả, an toàn và giảm bớt chi phí, với ít yếu tố trung gian hơn.

Khi chuẩn bị bước vào thập kỷ thứ ba của Blockchain, vấn đề không còn là liệu các công ty kế thừa có bắt kịp công nghệ hay không, mà là khi nào các công ty bắt kịp được công nghệ này. Ngày nay, chúng ta đã chứng kiến sự gia tăng của NFT và token hóa tài sản. Những thập kỷ tiếp theo sẽ chứng tỏ là một thời kỳ tăng trưởng quan trọng của blockchain.

Các lĩnh vực ứng dụng công nghệ Blockchain

Công nghệ Blockchain ra đời có thể ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực cuộc sống như:

• Bán lẻ (Retail)
• Công nghệ ô tô Automotive (Automotive)
• Chế tạo (Manufacturing)
• Nông nghiệp (Agricultural)
• Công nghệ, truyền thông và viễn thông (Tech, media & Telecommunications)
• Dịch vụ tài chính (Financial Services)
• Bảo hiểm (Insurance)
• Nghệ thuật & Giải trí (Art & Recreation)
• Chăm sóc sức khỏe (Healthcare)
• Công trình hạ tầng kỹ thuật (Utility)
• Khu vực công (Public Sector)
• Bất động sản (Property)
• Khai thác (Mining)
• Vận tải và Logistics (Transport & Logistics).

Tổng kết 

Công nghệ Blockchain ra đời là một cuộc cách mạng trong công nghệ thông tin, Blockchain được biết đến là công nghệ đứng đằng sau hệ thống tiền mã hóa nổi tiếng nhất thế giới – Bitcoin. Có thể nói khi Bitcoin gây bão trên thị trường tài chính thì Blockchain cũng gây sốt trong giới công nghệ. Số lượng công ty có ý định nghiên cứu và áp dụng Blockchain ngày càng nhiều, lương trả cho kỹ sư Blockchain ngày càng cao. Công ty nào cũng muốn đi trước đối thủ, áp dụng công nghệ được cho là tương lai của thế giới này. Blockchain được hứa hẹn sẽ thay đổi cuộc sống 1 cách sâu sắc, không chỉ trên Internet mà còn trong thế giới thực, từ tài chính cho tới nông nghiệp. 

Hy vọng qua bài viết này sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về công nghệ Blockchain và tiền mã hóa, cũng như các ứng dụng của blockchain và tiền mã hóa trong cuộc sống hàng ngày.

Chúc các bạn nhiều may mắn!